شناسایی نشانگرهای ssr پیوسته با ژن(های) تجمع zn و b در دانه جو

کمبود روی (zn) یکی از مهمترین تنش های غیر زیستی می باشد که می تواند بر رشد و تولید گیاهان زراعی تأثیر گذار باشد. همچنین سمیّت بُر (b) از عوامل محدود کننده تولید غلات در دنیا محسوب می شود. به منظور شناسایی نشانگرهای ریزماهواره پیوسته با ‏qtlهای تجمع zn و b در دانه جو، جمعیتی شامل 148 لاین‎ هاپلوئید مضاعف حاصل از تلاقی رقم clipper، ناکارآمد در جذب zn و حساس به سمیّت b و رقم بومی sahara 3771، کارآمد در جذب zn و متحمل به سمیّت b مورد ارزیابی قرار گرفت. چند شکلی والدین با استفاده از 288 جفت آغازگر ریزماهواره ارزیابی و 125 جفت آغازگر چند شکل بین والدین برای غربال افراد جمعیت استفاده گردید. نقشه پیوستگی نشانگرهای چند شکل، پس از آزمون انحراف از نسبت های مندلی با در نظر گرفتن میزان lod برابر 3 و لحاظ کردن حداکثر فاصله بین دو نشانگر مجاور برابر 50 سانتی مورگان، توسط نرم افزار ver 1.7.5 mapdisto تهیه گردید. 121 نشانگر چند شکل به 10 گروه پیوستگی منتسب شد. براساس مکان یابی فاصله ای مرکب، 29 qtl برای صفات مورد مطالعه مکان یابی شد. برای عملکرد دانه تک بوته، وزن تک دانه، غلظت zn دانه، میزان zn تک بوته، میزان zn تک دانه، میزان b تک بوته و برای میزان b تک دانه به ترتیب 10، 2، 5، 2، 5، 3 و 2 qtl شناسایی شد. اثر افزایشی برخی از qtlها مثبت و برخی دیگر منفی بود که به ترتیب نشان دهنده توارث آلل مطلوب در آن مکان ها از والدین clipper و sahara 3771 به نتاج است. به عنوان مثال، از 10 qtl شناسایی شده برای عملکرد دانه تک بوته، 8 qtl دارای اثر افزایشی منفی بودند در حالیکه از 5 qtl شناسایی شده برای غلظت zn دانه، 4 qtl اثر افزایشی مثبت داشت. برای غلظت b دانه هیچ qtl شناسایی نشد. در این مطالعه، تعدادی qtl برای صفات مختلف مشترک بود که این امر پیوسته بودن qtlها یا اثرات پلیوتروپیکی بین qtlها را نشان می دهد. برخی از نشانگرهای شناسایی شده در این بررسی با پیوستگی شدید با qtlها می توانند برای غربال ژنوتیپ ها جهت گزینش لاین های مطلوب استفاده شوند.